امیر دریادار شهرام ایرانی فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران بار دیگر نیز از افزایش موشک‌های کروز دریایی ناوشکن «سبلان» که رکورددار حمل موشک کروز بین شناورها بود، خبر داد.

فرمانده نیروی دریایی ارتش اعلام کرد: ناوشکن سبلان طبق به‌روزرسانی که روی آن صورت گرفته، توانش از نظر ضریبی، هم در بحث تنوع هم در بحث برد موشکی نسبت به توان اولیه آن 4 برابر شده است.

با این حساب این ناوشکن به 16 موشک کروز ضدکشتی مجهز شده است و به‌زودی از این دستاورد رونمایی خواهد شد.

این در حالی است که سال گذشته اعلام شده بود سبلان به 12 فروند موشک کروز مجهز شده است که این افزایش توان موشکی می‌تواند نقش بسزایی در مأموریتهای این شناور داشته باشد.

ناوشکن سبلان  با شماره بدنه 73 از سری ناوشکن‌های کلاس الوند است که پیش از انقلاب اسلامی و با نام «رستم» از کشور انگلستان خریداری شده است. این ناوشکن در دوران دفاع مقدس و در جریان درگیری با نیروی دریایی آمریکا در خلیج فارس دچار آسیب جدی شد اما پس از چند سال توسط متخصصان داخلی تعمیر شد و دوباره به چرخه عملیاتی بازگشت.

سبلان با وزن حدود 1500 تن تا پیش از این به 4 موشک کروز ضدکشتی قادر و قدیر مجهز بوده و در بیش از 13 ناوگروه نیروی دریایی ارتش حضور یافته است.

ناوشکن «سبلان» در قالب ناوگروه بیست و چهارم به‌همراه ناو لجستیک خارک، با عبور از اقیانوس هند، خلیج بنگال، تنگه مالاکا و دریای چین، برای اولین بار وارد بزرگترین اقیانوس جهان شد و پس از طی 13 هزار کیلومتر و 40 روز دریانوردی در این مأموریت، در اسکله شماره 7 بندر ژان‌ژیانگ ناوگان دریایی جنوبی چین پهلو گرفت و در مسیر بازگشت نیز، ناوگروه ارتش برای اولین بار در بندر «کلمبو»ی سریلانکا توقف داشت.

اما این مأموریت نکته دیگری هم داشت و هنگام عبور شناورهای ایرانی از تنگه مالاکا، این ناوگروه با ناوشکن آمریکایی به‌شماره بدنه DDG106 مواجه می‌شود.

دریادار سیاری فرمانده وقت نیروی دریایی ارتش دراین‌باره گفته است:

ـ وقتی ناوگروه ما وارد اقیانوس آرام شد، ناو آمریکایی که در نزدیکی آنها قرار داشت، از ناوشکن ما پرسید؛ "شما اینجا چه‌کار می‌کنید؟"، فرمانده ما در جواب به آنها می‌گوید؛ "شما خودتان اینجا چه‌کار می‌کنید؟ این منطقه به کشور ما نزدیک‌تر است تا شما".

ـ ناو آمریکایی که این نحوه پاسخگویی فرمانده ما را می‌بیند، موضع خود را تغییر می‌دهد و با لحن آرامتری می‌گوید؛ "ما قصد بدی نداشتیم و می‌خواهیم بدانیم مقصد شما کجاست"، این بار هم فرمانده ما جواب می‌دهد؛ «ما مشغول دریانوردی هستیم».

ـ ناو آمریکایی مجدداً اظهار می‌دارد؛ "ما فقط می‌خواستیم به شما بگوییم اگر قصد ورود به اقیانوس آرام را دارید، بدانید که این اقیانوس (به‌لحاظ جوی) خراب است و ممکن است با مشکل روبه‌رو شوید."، که فرمانده ناوگروه ایرانی با اقتدار به آنها می‌گوید؛ "ما مرد دریاهای سخت هستیم".

تیرماه سال 1401 و در جریان تمرین دریایی امنیت پایدار در دریای خزر، تصاویری از ناو موشک‌انداز سینا مجهز به 8 موشک کروز منتشر شد.

پس از آن و در آبان ماه همان سال دریادار ایرانی از ارتقای توان موشک ضدکشتی ناوشکن‌های ارتش به 8 موشک خبر داد و عنوان کرد این اقدام روی ناوشکن سهند انجام شده است.

موشک‌های کروز به‌علت اینکه بخش اعظم مسیر پروازی آنها در فاز پیمایشی (کروز) طی می‌شود، به این نام مشهور شده‌اند. این موشک‌ها در نمونه‌های دوربرد، عمدتاً پیکربندی و ساختاری شبیه به هواپیماها دارند در نتیجه قابلیت پرواز در مسیرهای مختلف و غیرمستقیم در این دسته از موشک‌های کروز به‌راحتی ایجاد می‌شود.

قابلیت پرواز در ارتفاع چندمتری سطح آب برای نمونه‌های ضدکشتی و پرواز در فاصله کمتر از 20متری عوارض زمینی از ویژگی‌های موشک‌های کروز است که به پنهان ماندن آنها از دید انواع حسگرهای دشمن کمک می‌کند.

برای موشک‌های کروز زمینی که نیاز به شناسایی عوارض زمینی، تعیین ارتفاع و مسیریابی یا همان ناوبری دارند سامانه‌های خاصی ساخته شده است.

در موشک‌های کروز ضدکشتی، حسگر ارتفاع‌یاب برای تنظیم دقیق ارتفاع از سطح آب در بخشی از بدنه و رادار فعال یا حسگر تصویری برای شناسایی و قفل روی هدف شناور در دماغه آنها به‌کار گرفته می‌شود.

در زمینه سرعت پروازی موشک‌ها به‌عنوان نکته تکمیلی باید ذکر کرد که محدوده سرعت تا زیر یک ماخ فروصوت (ساب‌سونیک)، از ماخ یک تا پنج فراصوت (سوپرسونیک) و از ماخ پنج به بالا ابرصوت یا هایپرسونیک نامیده می‌شود که این مورد آخر این روزها در ایران هم بسیار شناخته‌شده است.

در برخی منابع، در یک تقسیم‌بندی زیرشاخه‌ای از سرعت 0.8 تا 1.2 سرعت صوت را نیز محدوده گذرصوتی یا ترنسونیک می‌نامند.

به‌طورکلی به‌علت رژیم خاص جریان گذرصوت و پدیده‌های حاکم در آن تلاش می‌شود موشک‌ها برای این محدوده سرعتی طراحی نشوند که توضیح آن مجال دیگری طلب می‌کند.

هم‌اکنون نیرو‌های دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به انواع موشک‌های کروز ضدکشتی از برد 10 تا 1000 کیلومتر که توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح طراحی و تولید شده‌اند مجهز هستند و قادرند انواع اهداف دریایی را حتی از عمق کشور مورد هدف قرار دهند.

با افزایش تعداد موشک‌های کروز ضدکشتی ناوشکن‌های ایرانی توان رزم سطحی آنها به‌صورت قابل‌ملاحظه‌ای افزایش پیدا خواهد کرد و این مهم یک گام مؤثر در ارتقای قدرت دریایی کشور است.