به گزارش سپاه‌ نیوز سامانه انتقال آب از سد کانی‌سیب به دریاچه ارومیه، به‌عنوان بزرگ‌ترین پروژه زیست‌محیطی غرب آسیا و یکی از پیشرفته‌ترین طرح‌های احیای منابع آبی در کشور، به بهره‌برداری رسید. این پروژه عظیم که با تلاش‌های موسسه فاطر و تحت مدیدیت هلدینگ تخصصی نیرو طراحی و اجرا شده است، نقشی کلیدی در احیای دریاچه ارومیه و توسعه پایدار منطقه شمال غرب کشور ایفا می‌کند.

این سامانه شامل یک سد خاکی، تونل انتقال آب به طول ۳۵.۷ کیلومتر، کانال بتنی بادین‌آباد و ساماندهی رودخانه گدارچای است. عملیات حفاری تونل کانی‌سیب که در دو بخش ۱۵.۷ و ۲۰ کیلومتری اجرا شده است، از سال ۱۳۹۴ آغاز و در اسفند ۱۴۰۱ با حضور رئیس‌جمهور شهید آیت‌الله رئیسی افتتاح گردید. این تونل که یکی از چالش‌برانگیزترین پروژه‌های تونل‌سازی کشور محسوب می‌شود، با وجود فشار کاری بالای ۸ بار و ساختارهای زمین‌شناسی پیچیده با موفقیت و با استفاده از فناوری‌های بومی‌سازی‌شده به پایان رسید.

نوآوری‌های مهندسی و فناوری‌های پیشرفته

این پروژه ملی نمادی از خودکفایی و اتکا به دانش داخلی است. از جمله دستاوردهای فناورانه می‌توان به ساخت موتور گیربکس دستگاه TBM، اسکرو تخلیه مصالح، دیسک‌کاترهای پیشرفته و بازطراحی سگمنت‌های تونل اشاره کرد. همچنین، برای نخستین بار در کشور، حفاری تونل با فشار کاری بیش از ۸ بار با موفقیت انجام شده است؛ موضوعی که ایران را در زمره کشورهای پیشرو در صنعت تونل‌سازی قرار می‌دهد.

ظرفیت انتقال آب و نقش زیست محیطی

این سامانه توانایی انتقال سالیانه بیش از ۵۰۰ میلیون مترمکعب آب به حوضه آبریز دریاچه ارومیه را دارد. از این حجم، ۱۸۰ میلیون مترمکعب آب توسط کانال بادین‌آباد که در سخت‌ترین شرایط آب‌وهوایی در منطقه پیرانشهر ساخته شده، منتقل می‌شود. این حجم عظیم آب می‌تواند کمبود منابع آبی دریاچه ارومیه را جبران کرده و تأثیر بسزایی در روند احیای آن داشته باشد.

پیامدهای اقتصادی و اجتماعی

این پروژه، علاوه بر مزایای زیست‌محیطی، به کاهش هزینه‌ها، توسعه زیرساخت‌های داخلی و اشتغال‌زایی کمک کرده است. تولید داخلی ابزارهای پیشرفته مانند تیغه‌های برشی، پمپ‌های فشار قوی و نوارهای نقاله باعث صرفه‌جویی ارزی قابل‌توجهی شده و ایران را در زمینه فناوری‌های مرتبط به سطح استانداردهای بین‌المللی رسانده است.

اقدامات محرومیت‌زدایی

همزمان با اجرای این طرح، موسسه فاطر با هدف محرومیت‌زدایی، اقدام به ساخت مدارس، مساجد و ارائه کمک‌های معیشتی و آموزشی به مردم مناطق کمتر برخوردار نموده است. این اقدامات که ارزش ریالی آن به حدود ۱۷۰ میلیارد ریال می‌رسد، شامل ساخت دو مدرسه سه‌کلاسه، کمک به ساخت مسجد، توزیع بسته‌های معیشتی و تهیه جهیزیه برای نوعروسان نیازمند بوده است.

این ابرپروژه که نمادی از توانمندی مهندسان داخلی و اتکا به دانش بومی است، گامی بلند در مسیر مدیریت منابع آبی، توسعه پایدار و تقویت امنیت آبی کشور به شمار می‌رود.