جنگ شناختی و استراتژیهای رسانهای افکار عمومی را شکل میدهند
حمیدرضا مقدم فر، مشاور فرهنگی و رسانهای فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در اختتامیه همایش واقعیتها و روایتهای طوفان الاقصی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز درباره تأثیر رسانهها و جنگهای شناختی در بحرانهای جهانی، به نکات مهمی اشاره کرد: امروزه ما شاهد نقش حیاتی رسانهها در تحریف واقعیتها و شکلدهی به افکار عمومی برجسته هستیم.
مقدم فر گفت: یکی از تکنیکهای اساسی در جنگهای شناختی استفاده از اطلاعات واقعی است، بهگونهای که پیامهایی خاص به مخاطب منتقل شود.
بهعنوانمثال، تصاویر حملات نظامی که ممکن است بدون دستکاری منتشر شوند، میتوانند برای ارسال پیامهای معکوس و تحریف واقعیتها به کار گرفته شوند.
وی تصریح کرد: تصاویری که از حملات به خانهها و مناطق مسکونی منتشر میشود، به طور عمدی برای نشاندادن رژیم اشغالگر بهعنوان دشمن جنگی استفاده میشود، درحالیکه حقیقت پشت پرده ممکن است پیچیدهتر باشد. این تحلیل نشاندهنده آن است که رسانهها در تحریف حقیقت و ایجاد تصویر ذهنی نادرست از وقایع بسیار مؤثرند.
مقدم فر در ادامه افزود: در جنگهای شناختی، حتی وقتی اطلاعات به نظر واقعی باشند، ممکن است پیامهایی که به ذهن مخاطب میرسانند، نادرست یا تحریفشده باشند. این همان تکنیک معروف 'با راست دروغ گفتن' است.
وی اذعان داشت: این استراتژی میتواند بهراحتی در رسانههای مختلف مورداستفاده قرار گیرد تا به طور هدفمند افکار عمومی را بهسوی هدفی خاص هدایت کند.
مشاور فرهنگی فرمانده سپاه انقلاب اسلامی، به طور خاص به نقش رسانهها در جنگهای جهانی دوم اشاره کرد و گفت: در جنگ جهانی دوم، یکی از نخستین موارد استفاده از علومشناختی در جنگها، بهویژه در مدیریت افکار عمومی در آمریکا و ژاپن بود. در آن زمان، تبلیغات جنگی به شکلی هوشمندانه باعث شد که مردم آمریکا جنایتهای هستهای در هیروشیما و ناکازاکی را توجیه کنند و آن را اقدامی مشروع و ضروری برای پایاندادن به جنگ بپذیرند.
مقدم فر همچنین به نقش رسانهها در بحرانهای کنونی در خاورمیانه و دیگر مناطق اشاره کرد و افزود: امروزه رسانهها نهتنها نقش اطلاعرسانی دارند، بلکه به ابزار قدرتمندی برای پیشبرد اهداف سیاسی و نظامی تبدیل شدهاند. در این جنگهای شناختی، رسانههای غربی و عربی با استفاده از تکنیکهای پیچیده، سعی در بیاعتبار کردن گروههای مقاومت و تحریف واقعیتها دارند.
مشاور فرهنگی فرمانده سپاه انقلاب اسلامی در ادامه توضیح داد: مخاطبان در این فضا با تکنیکهای مختلف مانند بزرگنمایی یا کوچکنمایی حوادث روبهرو میشوند و اطلاعات به طور عمدی جهتدهی میشود تا آنان دچار سردرگمی و بیاعتمادی شوند.
وی تأکید کرد: در جبهه مقابله با این نوع جنگهای شناختی، رسانههای ایرانی و گروههای مقاومت به مقابله با این تحریفها پرداختهاند. یکی از مهمترین اهداف این استراتژیها ایجاد تردید و بیاعتمادی در میان مخاطبان است.
مقدم فر خاطرنشان کرد: که استفاده از روایتهای مختلف و ارسال اخبار فوری بدون تأیید، یکی از ابزارهای مهم این نوع جنگها است.
این مشاور فرهنگی سپاه در پایان گفت: جنگهای شناختی در حال حاضر به ابزاری قوی در میدان نبردهای جهانی تبدیل شدهاند و کشورها و گروهها با بهرهگیری از این استراتژیها سعی در پیشبرد اهداف خود دارند. در واقع، نبردهای آینده نهتنها در میدانهای جنگ فیزیکی، بلکه در میدانهای رسانهای و ذهنی مردم جریان خواهد داشت.